Giáo dục Thụy Sĩ – hệ thống đào tạo bậc nhất Châu Âu

1. Khái quát về hệ thống giáo dục Thụy Sĩ

Ở Thụy Sỹ, mỗi bang đều chịu trách nhiệm về hệ thống giáo dục của bang mình nên sẽ có sự khác biệt rõ rệt về phương diện giáo dục giữa các bang. Thụy Sỹ có cả hệ thống trường công và trường tư, nhưng học sinh phần lớn học tại các trường công. Trường công bao gồm nhà trẻ, trường tiểu học, trung học, đại học. Hầu hết các bang đều có 1 trường trung học.

Giáo dục trước tiểu học

Bậc học này là không bắt buộc, nhưng giúp các em làm quen với các cấp học bắt buộc sau này, tất cả trẻ em ở các tỉnh đều có quyền đi học ở cấp này.

Giáo dục tiểu học

Chương trình giáo dục bậc tiểu học dành cho lứa tuổi từ 7-13 tuổi, kéo dài trong khoảng 4 – 6 năm tuỳ theo từng bang, là hình thức giáo dục bắt buộc ở Thụy Sỹ.

Giáo dục trung học

Chương trình giáo dục trung học cơ sở (từ lớp 6 đến lớp 9 hoặc lớp 10 tuỳ theo từng bang) dành cho lứa tuổi từ 13-16 tuổi. Đây là bậc học bắt buộc đối với các học sinh Thụy Sỹ.

Chương trình giáo dục trung học phổ thông (từ lớp 10 đến lớp 12), dành cho lứa tuổi từ 16-19 tuổi. Ở bậc học này, học sinh có thể lựa chọn học văn hóa chung hoặc học nghề.

– Đối với những học sinh theo học chương trình văn hóa, sau khi học xong sẽ được cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông do liên bang cấp và tiếp tục học chương trình đại học

– Đối với các học sinh lựa chọn khóa học nghề, thời gian học là khác nhau tùy theo ngành nghề. Các ngành nghề rất đa dạng từ sản xuất chế tạo đến các công việc trong văn phòng. Học sinh cũng được thực tập tại các nhà máy hoặc công công ty. Kết thúc khóa học, học sinh có thể tự tin để tìm cho mình một công việc phù hợp hay tiếp tục học lên cao hơn trong các trường trung học hoặc cao đẳng kỹ thuật.

Giáo dục bậc đại học và cao học

Hệ thống giáo dục bậc đại học và cao học tại Thụy Sỹ được thiêt kế theo tiêu chuẩn Châu Âu, do đó sinh viên bản địa cũng như quốc tế dễ dàng học chuyển tiếp sang các các trường đại học trên thế giới như Anh, Úc ,Mỹ: Bằng đại học: 3 năm; Thạc sĩ: 2 năm; Tiến sĩ: 3 năm.

Phân biệt hệ thống trường công và trường tư thục

Tương tự như các quốc gia khác, hệ thống trường tại Thụy Sỹ chia làm 2 loại: Trường công lập và tư thục. Đối với hệ thống các trường công lập, học phí tương đối thấp nhưng yêu cầu đầu vào rất cao. Sinh viên sẽ được đào tạo các ngành như Quản trị kinh doanh, tài chính kế toán, công nghệ thông tin, môi trường… và được đào tạo bằng tiếng Pháp, Đức và Ý.

Các trường đại học tư thục tại Thụy Sỹ độc lập với chính phủ, có mức học phí cao, chất lượng đào tạo tốt và yêu cầu đầu vào giữa các trường là khác nhau. Một số trường tư đôi khi được Chính phủ trợ giúp và đổi lại Chính phủ cũng có hình thức quản lý tương ứng. Do đó một số bằng cấp được Chính phủ Thụy Sỹ công nhận, một số khác lại không.

2. Phân biệt Đại học tổng hợp và Đại học chuyên ngành

Thụy Sỹ có khoảng 12 trường đại học tổng hợp gồm 10 trường trực thuộc bang và 2 trường Bách khoa trực thuộc liên bang (mỗi trường có nhiều chi nhánh). Các trường trực thuộc bang có cơ cấu tổ chức tương đối giống nhau. Đa số các trường đều có khoa Kinh tế, khoa Luật, Khoa học chính xác, Khoa học xã hội. Hai trường Đại học Bách khoa thì đào tạo kỹ sư, các môn khoa học chính xác, khoa học tự nhiên.

Các trường đại học chuyên ngành dành cho những học sinh học nghề từ PTTH muốn đạt trình độ đại học về học nghề. Hiện có khoảng 70 trường đại học với hơn 300 chuyên ngành đào tạo. Chất lượng đào tạo và bằng cấp các trường này hoàn toàn tương đương với các trường đại học tổng hợp kể trên. Điểm khác nhau duy nhất là các trường này đặc biệt chú trọng tới thực hành trong các lĩnh vực kỹ thuật, kinh tế, nhạc, nghệ thuật, y tế, quản lý hành chính…